Aquatic Therapy หรือ วารีบำบัด
วารีบำบัด เป็นการนำเอาคุณสมบัติของน้ำ มาใช้อย่างเฉพาะเจาะจง เพื่อรักษาอาการเจ็บป่วย วารีบำบัดมีรากฐานมาจากความเชื่อที่ว่า น้ำเป็นส่วนประกอบสำคัญของร่างกายคนเรา และยังมีอยู่ในอาหารส่วนใหญ่ น้ำไม่ว่าจะอยู่ในรูปเป็นของเหลว น้ำแข็ง หรือไอน้ำ สามารถนำมาใช้เพื่อช่วยผ่อนคลาย กระตุ้นการไหลเวียนของเลือด กำจัดของเสียออกจากร่างกาย ลดอาการปวดเกร็ง ปัจจุบันมีการนำเอาวารีบำบัดมาใช้กันอย่างแพร่หลาย ทั้งการรักษาโรค เสริมสุขภาพ เสริมความงาม
ความเป็นมาของวารีบำบัด
วารีบำบัด มีประวัติความเป็นมายาวนาน ในสมัยฮิโปเครติสมีหลักฐานเก่าๆ ว่า ชาวโรมันใช้น้ำในการรักษาโรคต่างๆ มีการใช้สถานวารีบำบัดกันอย่างแพร่หลาย ทั้งเพื่อเสริมสุขภาพ และเป็นที่พบปะสังสรรค์ในวงสังคม
วารีบำบัด เป็นศาสตร์ที่สืบทอดมาจากยุคกรีกและโรมัน ได้แพร่ไปสู่ยุโรปภาคตะวันออก กลายเป็นการอบไอน้ำแบบรัสเซีย (Russian bath) และการอบซาวน่าแบบฟินแลนด์ (Finnish bath) มาภายหลังได้รับการพัฒนาเพื่อการบำบัดรักษาโรคโดย วินเซนต์ เพรียนสนิตช และ เซบัสเตียน คไนป์ ชาวเยอรมัน
กลไกควบคุมอุณหภูมิของร่างกาย
ร่างกายมีการควบคุมอุณหภูมิโดยผ่านกลไกของระบบประสาทอัตโนมัติที่อยู่ในสมองส่วนกลาง ในส่วนที่เรียกว่า “ฮัยโปราลามัส” ซึ่งเป็นศูนย์ควบคุมระดับอุณหภูมิของร่างกายทั้งหมด โดยตอบสนองต่อสัญญาณประสาทที่รับรู้ ความรู้สึกร้อน หนาว
เราทุกคนคงเคยแช่น้ำอุ่นให้ตัวเองรู้สึกสบายขึ้น เพื่อผ่อนคลายความตึงเครียดและความเมื่อยล้าของแขนขา หรือใช้น้ำเย็นรดตัวเพื่อปลุกให้ตัวเองรู้สึกกระปรี้กระเปร่าขึ้น เคยสังเกตหรือไม่ว่าบางคนหวังอาบน้ำอุ่นให้รู้สึกสดชื่น กระปรี้กระเปร่าแต่กลับหลับอย่างสนิท เป็นเพราะว่าความร้อนและความเย็นนี้มีผลต่อร่างกายคือ
- ความเย็น มีผลต่อร่างกายในเชิงกระตุ้นเร้า มีผลสืบเนื่องทำให้เกิดความแจ่มใส เสริมสร้างร่างกายและทำให้กระปรี้กระเปร่า
- ความร้อน มีผลในเชิงกระตุ้นเร้าเช่นกัน แต่มีผลสืบเนื่องทำให้ง่วงเหงาเศร้าซึมและอ่อนล้า
การสูดไอน้ำ
มักใช้กับอาการเกี่ยวกับปอดและมักใช้ร่วมกับสมุนไพรหลายชนิด โดยนำเอาสมุนไพรมาเคี่ยวและนำหม้อยาที่ต้มไว้ มาวางบนโต๊ะเตี้ยๆเปิดฝาออก ให้คนไข้นั่งในท่าที่ก้มหน้ารอรับไอน้ำได้ถนัด นำผ้าขนหนูมาคลุมไว้เหนือศีรษะของคนไข้ แล้วให้หายใจยาวๆลึกๆ ประมาณ 5-15 นาที จะทำให้ปอดสดชื่นขึ้น
บรรเทาปัสสาวะอักเสบ
- ดื่มน้ำมากๆ
- ดื่มน้ำคั้นจากแตงโมสด ๆ
- น้ำต้มหนวดข้าวโพด
- กินมะละกอมากๆ และดื่มน้ำลูกพรุน
อ่างอาบน้ำ อ่างจากุซซี่ อ่างน้ำวน จากุซซี่
ประกอบด้วย 2 ส่วนที่สำคัญคือ ส่วนแรก หัวฉีดที่พ่นน้ำแรงๆ ออกมากระทบร่างกาย จะช่วยกระตุ้นระบบประสาทและเส้นเลือดตามผิวกาย ทำให้การหมุนเวียนของเลือดดีขึ้น ส่วนที่สอง ท่อพ่นอากาศ เพื่อเกิดฟองอากาศทั่วทั้งสระ ทำให้ในสระมีปริมาณออกซิเจนมากขึ้น
การประคบ
นักบำบัดใช้การประคบร้อนเพื่อทำให้เลือดไปเลี้ยงบริเวณอวัยวะที่มีอาการบวม และเพื่อกำจัดสารพิษออกจากร่างกาย เนื่องจากความร้อนจะทำให้เหงื่อออกและรูขุมขนเปิด โดยนำผ้าจุ่มลงในน้ำร้อนกำลังดี ห่อบริเวณที่เจ็บแล้วทิ้งไว้จนผ้าเย็น การประคบเย็นเพื่อทำให้หลอดเลือดหดตัวและบรรเทาอาการอักเสบ โดยนำผ้าจุ่มลงในน้ำเย็นจัด แล้วประคบส่วนที่อักเสบเป็นเวลานานหลายชั่วโมง อาจใช้เข็มกลัดกลัดไว้ หรือใช้ผ้ายืดพันทับบริเวณนั้น
สถานที่ที่ดีที่สุดสำหรับวารีบำบัด คือ ..บ้าน.. โดยใช้เทคนิคการดูแลรักษาตัวเอง ในสถานฟื้นฟูสุขภาพและโรงพยาบาลโรคจิตบางแห่งจะใช้วารีบำบัดเป็นส่วนหนึ่งของโปรแกรมบำบัดในการรักษาอาการปวด โดยใช้น้ำอุ่นในห้องมืดซึ่งสามารถช่วยให้ผู้ป่วยมีสมาธิในการฝึกหายใจ และการบริหารอื่นๆ หรือใช้อ่างอ่างอาบน้ำ อ่างจากุซซี่ อ่างน้ำวน จากุซซี่ ลอยตัวเพื่อบรรเทาอาการผู้ป่วยที่หงุดหงิด กระสับกระส่ายอย่างรุนแรง ในปัจจุบันศูนย์สุขภาพและสปาบางแห่งใช้วารีบำบัดในการรักษาอาการเมื่อย